รู้จัก “จันทรุปราคาเต็มดวง” มองเห็นพระจันทร์เป็นสีแดง ในคืนวันลอยกระทง 8 เดือนพฤศจิกายน65 พลาดคราวนี้ ต้องรอคอยดูอีกรอบ 3 ปีข้างหน้า หรือวันที่ 8 เดือนกันยายน 2568

วันที่ 7 พ.ย. 2565 แฟนเพจ NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ โพสต์ใจความว่า

จันทรุปราคา (Lunar Eclipses)การปรากฏราหูอมจันทร์ เป็นการปรากฏที่พระอาทิตย์ โลก แล้วก็พระจันทร์โคจรมาอยู่ในแนวระนาบเดียวกัน โดยมีโลกอยู่กึ่งกลางระหว่างพระอาทิตย์กับพระจันทร์ เกิดขึ้นเฉพาะในวันพระจันทร์เต็มดวง หรือ ตอนข้างขึ้น 14-15 ค่ำ ในเวลาที่พระจันทร์โคจรผ่านเข้าไปในเงามืดของโลกที่ทอดไปในอวกาศ ผู้สังเกตบนโลกจะเห็นพระจันทร์เว้าแหว่งไปเรื่อย ๆ กระทั่งพระจันทร์เข้าไปอยู่ในเงามืดอีกทั้งดวง แล้วก็เริ่มเห็นพระจันทร์
เว้าแหว่งอีกรอบหนึ่งเมื่อพระจันทร์เคลื่อนที่ออกมาจากเงามืดของโลก คนไทยสมัยโบราณเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “ราหูอมจันทร์”

เงาของโลกที่ทอดไปในอวกาศแบ่งเป็น 2 ประเภท ดังเช่นว่า “เงามัว (Penumbra Shadow)” เป็นเงาส่วนนอกสุด เมื่อพระจันทร์เข้ามาอยู่ในเงาส่วนนี้จะมีความสว่างลดน้อยลงเล็กน้อย แล้วก็ “เงามืด (Umbra Shadow)” เป็นเงาที่มืดสนิท เมื่อพระจันทร์เข้ามาอยู่ในเงาส่วนนี้จะทำให้เกิดส่วนมืดเว้าแหว่ง จึงแบ่งประเภทของปรากฏการณ์ราหูอมจันทร์ได้ดังต่อไปนี้

1. จันทรุปราคาเต็มดวง (Total Lunar Eclipse)
เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์อีกทั้งดวงเคลื่อนที่เข้าไปอยู่ในเงามืดของโลก จะเห็นพระจันทร์เป็นสีส้มหรือสีแดงอิฐ เพราะเหตุว่าแสงขาวจากพระอาทิตย์จะถูกหักเหเมื่อผ่านชั้นบรรยากาศโลก สีแดงแล้วก็สีส้มเบี่ยงทิศทางเข้าพบกึ่งกลางเงามืด จึงเห็นพระจันทร์เป็นสีแดงระหว่างเกิดปรากฏการณ์จันทรุปราคาเต็มดวง

2. จันทรุปราคาบางส่วน (Partial Lunar Eclipse) เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์เคลื่อนที่ผ่านเงามืดของโลกเพียงแค่บางส่วน โดยจะเห็นพระจันทร์มีลักษณะเว้าแหว่ง

3. จันทรุปราคาเงามัว (Penumbral Lunar Eclipse) เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์เคลื่อนที่ผ่านเข้าไปเงามัวของโลก โดยไม่ผ่านเงามืด พวกเรายังคงเห็นพระจันทร์เต็มดวง แต่ว่าความสว่างลดลง มองเห็นความเปลี่ยนแปลงค่อนข้างยาก

จันทรุปราคาเต็มดวง คืนวันลอยกระทง 2565

สำหรับปรากฏการณ์ราหูอมจันทร์ในวันอังคารที่ 8 พ.ย. 2565 คืนวันลอยกระทง เป็นปรากฏการณ์ “จันทรุปราคาเต็มดวง” เกิดขึ้นในช่วงราว 15.02 – 20.56 น. (ตามเวลาประเทศไทย) สังเกตได้จากหลายพื้นที่ทั่วทั้งโลก ดังเช่นว่า ทวีปยุโรปตอนเหนือแล้วก็ตะวันออก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย ทวีปอเมริกาเหนือ บางส่วนของทวีปอเมริกาใต้ มหาสมุทรแปซิฟิก มหาสมุทรแอตแลนติก มหาสมุทรอินเดีย ขั้วโลกเหนือ แล้วก็บางส่วนของขั้วโลกใต้

ประเทศไทย พระจันทร์จะโผล่พ้นขอบฟ้าทางทิศตะวันออกเวลา 17.44 น. จึงไม่สามารถที่จะสังเกตช่วงแรกของการเกิดปรากฏการณ์ได้ แล้วก็จะเริ่มเห็นได้ขณะเกิดจันทรุปราคาเต็มดวงพอดี เห็นได้ด้วยตาเปล่าทุกภูมิภาคของประเทศไทย บริเวณขอบฟ้าทางทิศตะวันออก ตั้งแต่เวลา 17.44 น. เป็นต้นไป ตอนที่เกิดคราสเต็มดวง พระจันทร์จะปรากฏเป็นสีแดงอิฐ จนถึงเวลา 18.41 น. รวมระยะเวลานาน 57 นาที

การเกิดจันทรุปราคาเต็มดวงเหนือฟ้าเมืองไทยครั้งถัดไป จะเกิดขึ้นในอีก 3 ปีข้างหน้า ในวันที่ 8 เดือนกันยายน 2568